ماهی های این خانواده عموما” کوچک بوده و حتی نگهداری نمونه های بالغ آن نیز در آکواریوم عملی نیست.از اختصاصات آن ها چشم های بزرگ،دهان بزرگ و دو باله ی پشتی مجزا است که دومین باله از نظر شکل و اندازه مشابه باله ی مخرجی می باشد.همان گونه که از اسم آن ها پیداست،بیشتر ماهی های کاردینال قرمز رنگ بوده ولی برخی از آن ها سیاه،زرد و یا ترکیبی از این رنگ ها می باشند.علائم سیاه روی بدن آن ها از عوامل تشخیص گونه های مختلف به حساب می آیند.

این ماهی ها خجول بوده و روز ها در پناهگاه های خود پنهان شده و دارای فعالیت شبانه می باشند.هرگز نباید آن ها را با ماهی های کوچک دیگر در آکواریوم نگهداری نمود،در غیر این صورت هر شب از تعداد آن ها کاسته خواهد شد.در طبیعت معمولا” از صدف های حلزونی به عنوان پناهگاه استفاده می نمایند.در این گونه موارد،ماهی انگل حلزون نشده بلکه فقط از پوشش صدفی آن به عنوان پناهگاه استفاده می نماید.برای نگهداری آن ها در آکواریوم حتما” باید پناهگاه های مناسب در آکواریوم تعبیه شود.اگر این ماهی ها بدانند که در مواقع لزوم به آسانی می توانند خود را پنهان نمایند،حالت خجول بودن آن ها کاهش می یابد.

امکان تخمریزی ماهی های کاردینال در آکواریوم های خانگی مانند آکواریوم های عمومی وجود دارد.در برخی از گونه ها دوره ی رشد و نمو تخم در داخل دهان ماهی انجام می گیرد.در صورتی که برخی دیگر برای این منظور در داخل صدف نرم تنان لانه می سازند.تخم ها معمولا” بر روی سطح صاف داخل صدف ریخته می شود.در هر تخمریزی معمولا”۱۰۰ عدد تخم یا بیشتر ریخته می شود.

از ماهی های این خانواده حدود بیست گونه در خلیج فارس و دریای عمان زندگی می کنند که ارزش شیلاتی ندارند و حتی تاکنون استفاده هایی از آن ها برای نگهداری در آکواریوم نیز صورت نگرفته است.

به این ماهی ها در مناطق مختلف اسامی معمولی زیادی مانند ماهی جراح ،ماهی دکتر ،ماهی نیشتردار و ماهی یک شاخ داده شده است.بیشتر این اسم گذاری ها به علت ویژگی عمومی این گروه از ماهی ها است که اکثرا در هر طرف ساقه ی دمی دارای یک یا دو خار تیز می باشند.این خارها که سر آن ها به طرف جلو می باشد در واقع اسلحه های ماهی به حساب می آیند.این خارها معمولا دارای رنگ کاملا متمایز و متفاوت از رنگ زمینه ی بدن بوده و شاید علت آن آگاه نمودن سایر ما هی ها می باشد.

بدن آن ها نسبتا پهن و دیسک مانند است.باله های پشتی و مخرجی در سرتاسر بدن ادامه یافته و خط تقسیمی بین آن ها وجود ندارد.در این خانواده گونه های زیادی وجود دارند که از نظر شکل اساسی بدن دارای انواع متفاوتی می باشند.ماهی های بالغ جنس ناسو دارای پوزه ای دراز و ماهی های جنس زبراسوما دارای باله های پشتی و مخرجی بلندی می باشند.

این ماهی ها جزء ماهی های دریایی استوایی هستند که روی جزایر مرجانی همراه با پروانه ماهی ها و فرشته ماهی ها یافت می شوند.غذای اصلی آن ها را خزه ها تشکیل می دهند و در آکواریوم نیز باید به آن ها اسفناج نیم پخته و یا برگ کاهو داده شود.

در برخی از نقاط دنیا مانند هاوایی و فیلیپین از این ماهی ها به عنوان غذا استفاده می شود.در برخی نقاط دیگر نیز از مصرف آن ها خودداری می شود که شاید به علت طبیعت سمی این ماهی ها باشد. بررسی ها نشان داده اند که خارهای ساقه ی دمی برخی از این ماهی ها و همچنین شعاع های باله ی پشتی برخی دیگر از آن ها دارای غدد سمی می باشد.لازم به ذکر است که زخم حاصل از تماس بدن با شعاع های باله ای این ماهی ها بسیار دردناک بوده و ممکن است ایجاد عفونت نماید.